در دنیای امروز، برای بهبود عملکرد کارکنان آن‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان، یکی از موثرترین روش‌هایی است که به مدیران شرکت‌ها کمک می‌کند تا عملکرد کارمندان شرکت خود را ارتقا داده و در نتیجه، روند رشد کسب‌وکار خود را موثرتر کنند. در این مقاله، به بررسی و معرفی چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان می‌پردازیم و نکات مورد نیاز برای ایجاد یک سیستم ارزیابی موفق را مرور خواهیم کرد. برای بالابردن عملکرد کارکنان و بهبود اهداف سازمانی خود، تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید.
چک لیست ارزیابی عملکرد چیست؟
در یک نظرسنجی مشخص شد، کارکنانی که مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، سطح مشارکت آن‌ها در انجام امور حدود 3.5 برابر بیشتر از افرادی است که ارزیابی نمی‌شوند. با این وجود، برخی مدیران بررسی و ارزیابی عملکرد موثر بین کارکنان را فرایندی طاقت‌فرسا می‌دانند و با انجام آن مشکل دارند. مدیران بر این باورند که انجام این کار ممکن است موجب ترساندن کارکنان شده و عملکرد آن‌ها را ضعیف کند.
برای برطرف کردن چنین مشکلاتی، یک چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان جامع به عنوان یک کلید موثر برای سودمند بودن این فرایند شناخته می‌شود که برای هر دو طرف، یعنی مدیران و کارمندان شرکت، کارساز خواهد بود.
چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان، بر اساس معیارهای استاندارد و معتبر، عملکرد کارکنان را مورد بررسی قرار می‌دهد و به مدیران و متخصصان حوزه منابع انسانی کمک می‌کند تا بازخوردهای مثبت و سازنده در مورد کارمندان شرکت ارائه داده و زمینه‌های بهبود آن‌ها را بشناسند. همچنین، با استفاده از این ابزار، مدیران می‌توانند اهداف مورد نظر برای دوره‌های ارزیابی بعدی را نیز تعیین کنند.
موارد مهم در تنظیم چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان
پیش از بررسی عملکرد، باید روی مواردی تمرکز کنید که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
اهداف و مقاصد
این مورد مشخص می‌کند که کارمندان تا چه اندازه در رسیدن به اهداف موردنظر شرکت پیشرفت داشته‌اند. در این بررسی، معیارهای مختلفی مانند اهداف فروش، نقاط عطف پروژه یا اهداف پیشرفت و توسعه شخصی دخیل هستند.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- پیشرفت در جهت رسیدن به اهداف و مقاصد
- کامل کردن پروژه‌ها و وظایف
- توانایی کارکنان در اولویت‌بندی وظایف و مدیریت زمان به صورت موثر
- انعطاف پذیری در مقابل تغییرات در اهداف یا اولویت‌ها
مسئولیت‌های شغلی
این مورد بررسی می‌کند که عملکرد کلی کارکنان در مسئولیت‌هایی که به آن‌ها واگذار شده، چگونه است. در این بررسی، مهارت‌ها، دانش یا وظایف خاصی که به شغل آن‌ها مربوط می‌شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- کیفیت کار
- توجه به جزئیات در انجام وظایف
- کارکردن به صورت مستقل یا تیمی
- برآورده‌کردن انتظارات یا فراتررفتن از آن‌ها
بهره‌وری
سطح بهره‌وری و بازدهی کارکنان در طول دوره مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- داشتن ثبات لازم در رعایت ضرب‌العجل‌ها
- توانایی مدیریت حجم کار
- شناسایی فرصت‌ها برای بهبود فرایند کاری
- نحوه عملکرد موفق در جلسات
ارتباط
یکی از موارد حیاتی برای کارکنان که در هر بخش مهم است، ارزیابی مهارت‌های ارتباطی آن‌ها با دیگر اعضای مجموعه است.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- کارکنان به‌طور واضح و موثر، ایده‌ها را بیان کنند.
- مهارت گوش دادن فعال
- ارائه بازخورد و حمایت از همکاران
- همکاری با دیگران برای رسیدن به اهداف مشترک
کار تیمی
در چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان باید بررسی کنید که کارکنان تا چه اندازه برای انجام کار مشترک با دیگران و ایجاد محیط کار مثبت همکاری می‌کنند.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- اشتیاق داشتن برای کمک به همکاران و اشتراک‌گذاری دانش خود
- مهارت لازم در حل تعارضات موجود
- حمایت فعال از کارهای تیمی
- تشویق ارتباطات موثر تیمی
ابتکار عمل
بررسی کنید که کارمندان تا چه حد در برعهده‌گرفتن مسئولیت‌های اضافی، پیگیری فرصت‌های توسعه به صورت حرفه‌ای و کمک به ایده‌های جدید شرکت دخیل هستند.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- در شناسایی زمینه‌های بهبود و پیشرفت فعال باشند.
- برای قبول مسئولیت‌های اضافی تمایل نشان دهند.
- برای پیشرفت حرفه‌ای به دنبال فرصت‌های موجود باشند.
حرفه‌ای بودن
رفتار کارکنان در محل کار مانند پایبندبودن به سیاست‌ها و استانداردهای شرکت را بررسی کنید.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
بازخورد
این مورد از چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان ارزیابی می‌کند که کارمندان تا چه حد توانایی دریافت یا ارائه بازخورد در مقابل همکاران، مشتریان یا مدیران را دارند.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- تمایل به گوش‌دادن به بازخوردهای دریافتی
- پرورش ذهنی برای یادگیری
- به دنبال بازخورد برای بهبود عملکرد
- اعمال بازخوردها در عمل و رفتار
اهداف سال بعد
این مورد بررسی می‌کند که کارکنان برای دوره ارزیابی بعدی چه اهدافی دارند و انتظارات برای سال بعد را مشخص می‌کند.
پارامترهایی که باید در نظر گرفته شود:
- شناسایی اهداف SMART برای دوره بعدی
- همسو بودن اهداف کارکنان با اهداف و اولویت‌های شرکت
- شناسایی زمینه‌های رشد و پیشرفت حرفه‌ای
- تعیین کردن اهداف قابل دستیابی برای بهبود
قالب چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان
در ادامه، چک لیستی از ارزیابی عملکرد کارکنان را بررسی خواهیم کرد:
- تعیین تاریخی برای ارزیابی
- در صورت نیاز، از کارمند بخواهید تا یک ارزیابی از خودش تهیه کند.
- اختصاص زمان کافی به جلسه ارزیابی
- فهرستی از انتظارات خود از موضوع بحث جلسه را تعیین کنید؛ به عنوان مثال:
- مسئولیت‌های اولیه کارکنان
- ارتباط مسئولیت‌ها با اهداف کلی سازمان
- راهکارهای ممکن برای بهبود عملکرد فردی
- در مورد نقاط قوت و زمینه‌های رشد کارمند صحبت کنید.
- دستاوردهای مهم سال گذشته، اهداف سالانه قبلی و اهداف سازمانی را مرور کنید.
- در مورد موانع احتمالی ناکارآمدی عملکرد و نارضایتی شغلی در سال گذشته بحث کنید.
- در مورد اهداف بلندمدت شغلی و توسعه موردنیاز برای دستیابی به آن‌ها بحث کنید.
- بررسی اهداف کارکنان برای دوره بررسی بعدی
- مشخص کردن اهداف مرتبط با کار
- پرسیدن در مورد کمک‌های غیرمستند به واحد شغلی کارمندان
- موانع پیشرفت کارکنان را جویا شوید.
- بررسی منابع کافی برای کارمند جهت دستیابی به اهداف خود
- گوش دادن به صحبت کارمندان و توجه به زبان بدن
- تکمیل فرم ارزیابی عملکرد
- باز گذاشتن فضا برای مذاکره
- آماده شدن برای گرفتن تصمیم‌های سخت
چک لیست ارزیابی پس از عملکرد کارکنان
این چک لیست، ابزاری است که برای بررسی عملکرد کارکنان استفاده می‌شود. چک لیست ارزیابی پس از عملکرد، شامل سوالات و گزینه‌هایی است که کار آن‌ها را از جنبه‌های مختلف بررسی کرده و روش‌های بهبود را مشخص می‌کند. در ادامه، یک نمونه از چک لیست ارزیابی پس از عملکرد را خواهید دید:
- آیا کارمند به اهداف و مقاصد خود دست پیدا کرده است؟
- بله
- خیر
- تا حدودی
- بله
- خیر
- تا حدودی
- بله
- خیر
- تا حدودی
- بله
- خیر
- تا حدودی
- بله
- خیر
- تا حدودی
- بله
- خیر
- تا حدودی
- بله
- خیر
- تا حدودی
- بله
- خیر
- تا حدودی
- عالی
- خوب
- رضایت بخش
- نیاز به بهبود دارد
اقدامات لازم پس از ارزیابی
- ارائه بازخورد به کارکنان و نشان دادن نقاط قوت و ضعف آن‌ها
- در مورد برنامه‌ها و اهداف لازم برای بهبود عملکرد بحث و گفت‌وگو کنید.
- برای اطمینان از پیشرفت، پیگیر کارکنان باشید.
- برنامه‌های عملی را ثبت و مرور کنید.
- از ارزیابی انجام‌شده، به‌عنوان یک مبنا برای برنامه‌های آموزشی و توسعه استفاده کنید.
- برای عملکردهای استثنائی پاداش بدهید.
- از بازخورد انجام‌شده برای تصمیم‌گیری‌های آگاهانه و بی‌طرفانه برای ارتقاء، نقل و انتقالات یا فسخ قرارداد با کارکنان استفاده کنید.
جمع‌بندی
یک چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان جامع، کمک می‌کند تا بررسی عملکرد به صورت موثر برای هر دو طرف انجام شود. همچنین، با استفاده از این چک لیست با معیارهای مشخص و مناسب، مدیران می‌توانند به بهبود عملکرد کارکنان خود کمک زیادی کرده و موارد موردنیاز برای توسعه و رسیدن به اهداف سازمان را تامین کنند.
سوالات متداول
چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان چیست؟
چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان، با توجه به معیارهای استاندارد، عملکرد کارکنان را مورد بررسی قرار می‌دهد و به مدیران کمک می‌کند بازخوردهای سازنده‌ای به کارکنان ارائه دهند.
اجزای مهم چک لیست ارزیابی عملکرد کارکنان چیست؟
در این مقاله گفتیم که در بررسی عملکرد کارکنان باید به یک سری موارد توجه ویژه‌ای بکنید؛ از جمله اهداف، مسئولیت‌های کاری، بهره‌وری، کار تیمی، ابتکار عمل، حرفه‌ای بودن و اهداف سال آینده.
