هدف از تفکر انتقادی چیست؟ و آن چرا اهمیت دارد؟

همه فکر می کنند. این طبیعت انسانی ماست. اما بسیاری از افکار ما به خودمان واگذار شده و گاهی مغرضانه، تحریف شده، سطحی و ناآگاه هستند. کیفیت زندگی ما به کیفیت افکار ما بستگی دارد. بنابراین بهتر است هر چه زودتر تفکر انتقادی را یاد بگیرید.

شاید بپرسید تفکر انتقادی چیست؟ تفکر انتقادی یکی از مهم ترین مهارت هایی است که برای پیشرفت و توسعه فردی در هر جامعه ای ضروری به شمار می رود. این طرز تفکر در همه زمینه ها اعم از تحصیلی، شغلی، اجتماعی و حتی سیاسی بسیار مهم تلقی می شود.

اما چگونه تفکر انتقادی مزایای منحصر به فرد خود را ایجاد می کند؟ چرا باید در عصر سرعت و سطحی نگری همه چیز این طرز تفکر را جدی بگیریم؟ در این مقاله برای بررسی اجمالی هدف در تفکر انتقادی ما در زندگی شخصی و اجتماعی هزینه خواهیم کرد.

تفکر انتقادی و سوالات اساسی

هنگامی که ما به طور انتقادی در مورد چیزها فکر می کنیم، از خود سوالات مهم و اساسی می پرسیم. سوالاتی مانند:

• به هر حال مشکل چیست؟ (یا به طور معمول: دقیقاً چه چیزی است؟)
• حالا به چه سوالی پاسخ دهم؟ هدف من از پاسخ به این سوال چیست؟
• هنگام فکر کردن به این مشکل چه دیدگاه‌ها، استدلال‌ها یا مفاهیمی را باید در نظر بگیرم؟
• آیا اطلاعات مربوط به این سوال، موضوع یا موضوع را به اندازه کافی درک می کنم؟

هدف از پرسیدن این سؤالات اساسی شناسایی «موضوع» یا «مشکل» است. بسیاری از اوقات ما انسان ها در زندگی خود تلاش بیهوده می کنیم. چون اصلا نمی دانیم به کدام سوال پاسخ می دهیم یا کدام مشکل را حل می کنیم.

در تفکر انتقادی ابتدا باید به درک اساسی از مسئله یا موضوع برسیم و عناصر تشکیل دهنده آن را شناسایی کنیم. همانطور که در فرآیند تفکر به جلو می رویم، ارجاعات فکری خود را زیر سوال می بریم و مورد بازجویی قرار می دهیم تا در نهایت به مراحل بالاتر تفکر انتقادی – مانند تجزیه و تحلیل، ارزیابی و ترکیب، برسیم.

چگونه هدف را در تفکر انتقادی تعریف کنیم؟

پاسخ به سوالات زیر به ما در درک هدف تفکر انتقادی کمک می کند:

• موضوع، سوال یا مشکل چیست و چگونه آن را تعریف کنم؟
• آیا دنبال کردن فرآیند فکر هدفی دارد؟

اهمیت درک موضوع و هدف در تفکر انتقادی

اگر ایده های اصلی و موضوع را به درستی درک نکنیم، تفکر انتقادی دشوار خواهد بود. فرض کنید قرار است عملکرد یک تیم بسکتبال را ارزیابی کنیم. اگر قواعد بازی را ندانیم و تا به حال حتی یک بازی بسکتبال را تماشا نکرده باشیم، چگونه می‌توانیم انتقاد درستی داشته باشیم؟!

برای سؤالات و مشکلاتی که به صورت انتقادی در زمینه کار بررسی خواهیم کرد، باید مفاهیم مربوط به آن مشکل را درک کنیم. اگر در درک حقایق یا استدلال های اساسی مشکل داریم، ابتدا باید تحقیقات مرتبطی را انجام دهیم. یا اگر ایده ای برای شروع نداریم، می توانیم از طوفان فکری یا نقشه ذهنی برای تجسم ساختار مورد نظر استفاده کنیم.

شناسایی دیدگاه ها و عناصر مختلف مسئله

اکثر مشکلات یا موضوعاتی که در زندگی شخصی یا شغلی خود با آن مواجه می شویم بخش های مختلفی را شامل می شود. قبل از اینکه شروع به تفکر انتقادی در مورد یک موضوع خاص کنیم، باید در مورد دیدگاه های مختلفی که در مورد آن موضوع وجود دارد بدانیم. چون در غیر این صورت می توانیم یک طرفه به قاضی مراجعه کنیم.

با فهرست کردن همه استدلال‌های مرتبطی که قبلاً برای موضوع یا سؤال ما وجود دارد، با ذهنی بازتر به جلو حرکت خواهیم کرد. یک استراتژی باید برای عناصر و بخش‌های مختلف مشکل وجود داشته باشد. فراموش نکنیم که هر یک از مولفه های مسئله می تواند تأثیری در حمایت یا رد یک استدلال داشته باشد.

شناسایی مراجع و شواهد مرتبط با موضوع

هنگامی که دیدگاه های مختلف و بخش های مرتبط با مشکل را شناختیم، باید شواهد مرتبط با مشکل را شناسایی کنیم. به عبارت دیگر، ببینید آیا شواهدی برای حمایت از استدلال ها یا ایده هایی که تاکنون شناسایی کرده ایم وجود دارد یا خیر.

این شواهد ممکن است اطلاعاتی از منابع موجود باشد. مانند مقالات آکادمیک که معمولاً حاوی استدلال هایی از دیدگاه های مختلف است. شواهد همچنین می تواند اطلاعاتی باشد که از مشاهدات، تجربه یا تمرین ما جمع آوری شده است.

البته بارها متوجه می شویم که روش های تحقیق و جستجوی کلاسیک پاسخی برای مشکل ما نیستند. در چنین شرایطی باید از روش تحقیق خلاق برای جمع آوری یا ارائه شواهد استفاده کنیم.

نتیجه

تفکر انتقادی نوعی سبک تفکر خودراهبری و خود اصلاحی است. اگر بخواهیم از این طرز فکر به خوبی استفاده کنیم، باید به روندی که در این مقاله توضیح دادیم احترام بگذاریم. ابتدا بیایید هدف تفکر انتقادی را درک کنیم، سپس به مشکل نگاه کنیم و دیدگاه ها و عناصر دخیل را در نظر بگیریم. در نهایت بر اساس استدلال ها و شواهد موجود بهترین تصمیم ممکن را بگیرید.