۵ ابزار تحلیل رشد کسب و کار که مدیری باید از آن استفاده کند

تحلیل کسب‌وکار به معنای شناسایی نیازهای یک کسب‌وکار و یافتن راه‌حل‌هایی برای رفع این نیازهاست. با در نظرگرفتن این تعریف، ابزارهای تحلیل کسب‌وکار شامل ابزارها، تکنیک‌ها یا نرم‌افزارهای استراتژیکی هستند که در فرآیند تحلیل کسب‌وکار به کمک ما می‌آیند. این ابزارها به کسب‌وکارها کمک می‌کنند تا با کارایی و اثربخشی بیشتری راهکارهای مورد نیاز خود را پیدا کنند و بهترین نتایج ممکن را به دست آورند.

در شرکت‌های بزرگ‌تر، معمولاً یک «تحلیل‌گر کسب‌وکار» با استفاده از این ابزارها به تحلیل داده‌ها می‌پردازد؛ اما در کسب‌وکارهای کوچک تا متوسط که ممکن است چنین نیروی تخصصی در دسترس نباشد، معمولاً صاحب کسب‌وکار یا تیم مدیریت، مسئولیت این کار را بر عهده دارند.

این مقاله، برای صاحبان کسب‌وکار نوشته شده و بهترین ابزارها برای تحلیل کسب‌وکار را معرفی خواهد کرد. ما پنج ابزار برتر را انتخاب کرده‌ایم که معتقدیم صاحبان کسب‌وکارها می‌توانند بدون نیاز به داشتن گواهینامه‌های تخصصی در تحلیل کسب‌وکار، به‌راحتی از آن‌ها استفاده کنند. استفاده از این ابزارهای تحلیل رشد کسب و کار منجر به افزایش بهره‌وری، سودآوری، بهبود تصمیم‌گیری‌ها و رشد کسب‌وکار شما می‌شود.

5 ابزار مهم تحلیل کسب‌وکار

اگر شما هم در شناخت ابزارهای تحلیل رشد کسب و کار کنجکاو هستید، این ابزار به شرح زیر هستند:

1. تحلیل SWOT؛ از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل رشد کسب و کار

تحلیل SWOT به رهبران کسب‌وکار این امکان را می‌دهد که نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای کسب‌وکار خود را به‌خوبی درک کنند. این ابزار به شما کمک می‌کند تا از پیشبرد کسب‌وکار به‌صورت کورکورانه جلوگیری کرده و در زمان مناسب بر روی رشد و تغییر بخش‌های درست تمرکز کنید. قبلا در مقاله «آموزش ماتریس SWOT» به طور مفصل راجع به این مقاله صحبت کرده‌ایم اما به طور خلاصه اجزای این تحلیل عبارت‌اند از:

• نقاط قوت (Strengths)

ویژگی‌ها یا مزیت‌های داخلی که به سازمان کمک می‌کنند عملکرد بهتری داشته باشد.

• نقاط ضعف (Weaknesses)

عوامل داخلی که سازمان را محدود کرده یا کارایی آن را کاهش می‌دهند.

• فرصت‌ها (Opportunities)

شرایط یا عوامل خارجی که باعث رشد یا موفقیت سازمان می‌شوند.

چالش‌ها یا موانع خارجی که سازمان را در رسیدن به اهدافش محدود می‌کنند.

تصویر زیر یک نمونه تحلیل سوات در تحلیل کسب‌وکار را نشان می‌دهد.

2. بیشتر، بهتر، متفاوت، کمتر

روش «بیشتر، بهتر، متفاوت، کمتر» یک چهارچوب ساده و کاربردی است که شما را تشویق می‌کند کارکرد و تصمیمات خود را زیر سوال ببرید و بررسی کنید که چه کارهایی می‌توانید انجام دهید تا آن‌ها را بهبود بخشید. این ابزار روش فوق‌العاده‌ای برای صاحبان کسب‌وکار است تا به‌طور منظم جزئیات کسب‌وکار خود را مرور کرده و بهبود بخشند تا رشد مداوم مجموعه را تضمین کنند. این ابزار شامل چهار سوال اصلی است که باید با در نظر گرفتن اهداف کسب‌وکار شما پاسخ داده شوند. این سوالات عبارتند از:

• بیشتر: چه چیزی برای شما مؤثر است؟
• بهتر: چه چیزی را می‌توانید بهبود بخشید؟
• متفاوت: چه چیزی باید تغییر کند؟
• کمتر: چه چیزی شما را خسته می‌کند یا زمان زیادی از شما می‌گیرد؟

این نمونه از ابزارهای تحلیل رشد کسب و کار بسیار انعطاف‌پذیر است و پیشنهاد می‌کنیم شما و تیم‌تان این سوالات را در تمام بخش‌های کسب‌وکار خود مطرح کنید؛ برای مثال، می‌توانید این سوالات را با تمرکز بر اهداف جذب و حفظ کارکنان خود پاسخ دهید. ممکن است در پاسخ به سوال «بهتر»، متوجه شوید که باید نیازهای کارکنانتان را بهتر و بیشتر درک کنید و به همین دلیل، استراتژی نظرسنجی از کارکنان را تدوین کنید.

3. تحلیل  PESTLE

در حالی که روش «بیشتر، بهتر، متفاوت، کمتر» بیشتر بر عوامل داخلی تمرکز دارد، تحلیل PESTLE به شفاف‌سازی عوامل خارجی می‌پردازد که بر کسب‌وکار شما تأثیر می‌گذارند. این عوامل در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:

• سیاسی
• اقتصادی
• اجتماعی
• فناوری
• قانونی
• محیطی

با تحلیل این عوامل خارجی می‌توانید روندهای بلندمدتی را شناسایی کنید که ممکن است بر کسب‌وکار شما تأثیر بگذارند. تحلیل PESTLE در انواع مختلفی از برنامه‌ریزی‌ها، از جمله برنامه‌ریزی استراتژیک کسب‌وکار، برنامه‌ریزی بازاریابی و تغییرات سازمانی قابل استفاده است. با توجه به این نکته، این ابزار برای مدیریت نیز بسیار مفید است.

4. نظرسنجی‌ها و پرسشنامه‌ها

یکی از بخش‌های کلیدی کسب‌وکار که باید به‌طور منظم آن را تحلیل کنید، سطح رضایت مشتریان و کارکنانتان است. اگر بدانید مشتریانتان چقدر از شما راضی هستند، نه‌تنها می‌توانید با اطمینان بیشتری به وفاداری مشتریان خود تکیه کنید، بلکه می‌توانید اقداماتی برای بهبود نقاط ضعف خود نیز انجام دهید. اینجاست که نظرسنجی رضایت مشتریان اهمیت پیدا می‌کند.

از طرف دیگر، برای توسعه سازمانی و حفظ کارکنان، باید راهی برای درک سطح رضایت کارکنان خود پیدا کنید. با استفاده از پرسشنامه‌ها و دریافت نظرات، از نظرات کارکنان داخلی و مشتریان خود مطلع خواهید شد.

5. بررسی چشم‌انداز آینده شخصی و سازمانی

احتمالاً مهم‌ترین نمونه از ابزارهای آنالیز رشد کسب و کار، شروع از خودتان به‌عنوان صاحب کسب‌وکار است؛ بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم تا در ابتدا چشم‌انداز شخصی خود را توسعه دهید و سپس بر روی ایجاد یک چشم‌انداز سازمانی کامل و خوب کار کنید.

بهتر است چشم‌انداز شخصی خود را یادداشت کرده و آن را روی کامپیوتر خود ذخیره کنید. با نگاه کردن منظم به چشم‌انداز خود، می‌توانید تحلیل کنید که آیا کسب‌وکار شما در مسیر دستیابی به آنچه که از زندگی می‌خواهید، قرار دارد یا خیر. در ادامه چند مثال از یک چشم‌انداز شخصی آورده شده است:

• من می‌خواهم کسب‌وکارم را در ۵ سال آینده بفروشم و یا سود حاصل از آن زندگی کنم.
• من می‌خواهم درآمد خود را افزایش دهم تا بتوانم یک تسلا بخرم.
• من می‌خواهم کسب‌وکار فعلی خود را با شروع یک کسب‌وکار جدید متعادل کنم.
• من می‌خواهم کمتر از ۶۰ ساعت در هفته کار کنم و بیشتر فوتبال بازی کنم.
• من می‌خواهم از مدیریت روزانه کسب‌وکار خارج شوم تا بتوانم بیشتر به خودم رسیدگی کنم.
• من می‌خواهم یک روز در هفته را برای گذراندن وقت با فرزندان خود آزاد کنم.

چشم‌انداز آینده شرکت، مسیر حرکت و اهداف سازمان را برای آینده توصیف می‌کند. این چشم‌انداز شامل حوزه‌های کلیدی مانند هدف کسب‌وکار، سهم شرکت در بازار در مقایسه با رقبا، فرهنگ سازمانی و موارد دیگر می‌شود. بیان چشم‌انداز برای دلایل زیادی اهمیت دارد:

• چشم‌انداز یک اصل راهنما ارائه می‌دهد که به اولویت‌بندی اهداف و برنامه‌ها کمک می‌کند.
• چشم‌انداز معنای بیشتری به کار افراد می‌دهد، آن‌ها را به عمل وادار می‌کند و کمک می‌کند تا تصمیم بگیرند چه کاری انجام دهند و چه کاری انجام ندهند.
• چشم‌انداز کمک می‌کند تا تیم هم‌راستا باشند و در جهت اهداف یکسان کار کنند.
• در کنار چشم‌انداز شخصی، چشم‌انداز شرکت برای اداره یک کسب‌وکار موفق حیاتی است.

نقش نرم افزار CRM در تحلیل رشد کسب و کار

با اقتصادی که توسط تقاضای مصرف‌کننده و حفظ مشتری هدایت می‌شود، کسب‌وکارها به یک تحلیلگر تجاری CRM نیاز خواهند داشت تا فروش را افزایش دهند و مشتریان بیشتری را جذب کنند.

CRM مخفف “مدیریت ارتباط با مشتری” است، اما مسئولیت های شغلی یک تحلیلگر CRM فراتر از ایجاد وفاداری مشتری است. این متخصصان بازاریابی و تجارت در تلاش برای کمک به شرکت‌ها برای پیشرفت در بازارهای رقابتی، وطایف مختلفی را برعهده می‌گیرند.

برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله «آشنایی با مدیریت ارتباط با مشتریان از نوع تحلیلی» را مطالعه کنید که با جزئیات بیشتری نقش CRM تحلیلی در کسب‌وکار را توضیح می‌دهد.

نتیجه گیری

ابزارهای تحلیل رشد کسب و کار برای مدیران و رهبرانی که دغدغه رشد و هموار کردن مسیر رشد مجموعه خود را دارند، از ابزارهای کلیدی و مهم شناخته می‌شوند. این ابزارها مشکلات مجموعه، نیازها و پتانسیل‌ها را دقیق‌تر به شما نشان می‌دهند تا از هریک در زمان و مسیر درستی استفاده کنید.