در چشم‌انداز کسب‌وکارها و بیزینس کوچینگ، کوچینگ رهبری به ابزاری تبدیل شده که شرکت‌ها برای برتری نسبت به رقبا و پیشگامی در بازار به آن نیاز دارند. برخلاف روش‌های توسعه قدیمی که معمولا کلی، پرهزینه و ناهماهنگ با نیازهای دنیای واقعی هستند، کوچینگ رهبری راهنمایی شخصی‌سازی‌شده ارائه می‌دهد تا مهارت رهبران را تقویت کرده و چالش‌ها را حل کند. این روش به تربیت رهبران چابک و آینده‌نگر و تیم‌های مقاوم کمک می‌کند تا آماده رویارویی با هر مشکلی باشند. در ادامه همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری از کوچینگ رهبری کسب کنید.
کوچینگ رهبری چیست؟
کوچینگ رهبری فرآیند سیستماتیک ارزیابی و ارتقاء توانایی‌های رهبری در سطوح مختلف یک سازمان، از اعضای تیم‌ها گرفته تا مدیران میانه، مدیران ارشد و مدیران عامل است. کوچینگ رهبری همانند کوچینگ مدیران به رهبران در تمام سطح‌های سازمان کمک می‌کند تا خودآگاهی‌شان را توسعه دهند، اثربخشی خود را بهبود ببخشند و رشد هر یک از رهبران را با اهداف سازمانی همسو سازند.
از آنجایی که کوچینگ رهبری تأثیر زیادی بر موفقیت سازمان دارد، لذا به‌عنوان یک ابزار استراتژیک مؤثر شناخته می‌شود که به برخی از چالش‌های حیاتی در محیط کسب‌وکار پرداخته و به رفع آنها کمک می‌کند. با این راهکار، جذب، توسعه و حفظ استعدادهای برتر برای آینده شرکت انجام می‌گیرد، در حالی که عملکرد کسب‌وکار را نیز بهبود می‌بخشد.
چطور کوچینگ رهبری به رهبران کمک می‌کند تا عملکرد بهتری داشته باشند؟
کوچینگ رهبری مبتنی بر علوم رفتاری، به‌عنوان یکی از مؤثرترین روش‌ها برای توسعه رهبران و کمک به آنها برای بهبود عملکرد شناخته می‌شود.
- این فرآیند بسیار شخصی‌سازی شده است و به رهبر تحت کوچینگ اختیار و مسئولیت زیادی در خصوص نحوه انجام فرآیند و موفقیت آن می‌دهد.
- ماهیت شخصی‌سازی‌شده کوچینگ آن را به روشی کاربردی تبدیل می‌کند؛ به‌طوری‌که رهبر می‌تواند مشکلات دنیای واقعی را در جلسات مربیگری بررسی کرده و بلافاصله درس‌ها را در محیط کار به کار گیرد تا تاثیر فوری بگذارند.
- بر خلاف بسیاری از روش‌های دیگر توسعه، کوچینگ می‌تواند یادگیری پایدار و تغییرات رفتاری ماندگار ایجاد می‌کند.
علاوه بر این، کوچینگ رهبری، فضایی امن برای رهبران فراهم می‌کند تا احساسات ناخوشایندی مثل اضطراب، استرس و حتی خشم را شناسایی و مدیریت کنند. شناخت و بازسازی این احساسات با دیدگاهی نو، کلیدی برای توسعه رهبران قوی است که قادرند خواسته‌های نقش خود را بدون آسیب رساندن به سلامت روان یا رفاه خود و دیگران مدیریت کنند و در عین حال به نتایج مطلوب دست یابند.
چه چیزی کوچینگ رهبری را این‌قدر مؤثر می‌سازد؟
بیایید ببینیم علت اثربخشی کوچینگ چیست. چند عامل خاص و کلیدی وجود دارد که کوچینگ مبتنی بر علوم رفتاری را مؤثر می‌کند:
انگیزه درونی و بیرونی
کوچینگ بسیار مؤثر است؛ زیرا هم به‌عنوان یک انگیزه درونی و هم بیرونی عمل می‌کند. شرکت در کوچینگ باعث می‌شود افراد نسبت به سازمانی که در آن کار می‌کنند، احساس خوبی داشته باشند؛ در نتیجه، انگیزه پیدا می‌کنند بازخورد دهند و تلاش بیشتری کنند.
علاوه بر این، کوچینگ این امکان را به افراد می‌دهد تا مهارت‌های جدیدی بیاموزند که با نیازهای شرکت هم‌راستا باشد. در نتیجه، تسلط بر این مهارت‌های جدید و به‌کارگیری آنها در محیط کار منجر به پاداش‌های بیرونی مانند ارتقا شغلی می‌شود.
یادگیری سریع
یکی دیگر از مزایای مهم کوچینگ، شتاب‌دهی در یادگیری است. راهنمایی‌های تخصصی، به شرکت‌کنندگان در کوچینگ این امکان را می‌دهد تا مهارت‌های جدید را بسیار سریع‌تر از روش‌هایی همچون آزمون و خطا یا یادگیری سنتی در کلاس‌های درسی فرا بگیرند.
تمرکز خاص بر نیازها
محتوای هر جلسه از کوچینگ بر اساس نیازهای خاص شرکت‌کننده تنظیم می‌شود. در حقیقت، برای بهره‌برداری بیشتر از فرآیند کوچینگ، از فرد تحت آموزش انتظار می‌رود که درباره مسائل فعلی خود صادقانه صحبت کند و آماده باشد تا با کوچ روی آنها کار کند.
مشارکت ذینفعان
کوچینگ مؤثر است، چراکه در آن مشارکت مستمر با ذینفعان کلیدی وجود دارد تا اطمینان حاصل شود که نیازهای سازمان و شرکت‌کننده برآورده می‌شوند. مشارکت ذینفعان معمولاً در سه مرحله انجام می‌گیرد:
- اولین مرحله: فرآیند کوچینگ معمولاً شامل ارزیابی 360 درجه از فرد تحت آموزش است. این ارزیابی شامل بازخورد از همه ذینفعان از جمله مدیران، همکاران و در صورت لزوم، مشتریان (داخلی و خارجی) می‌شود.
- مرحله دوم: جلسات کوچینگ به‌طور خاص برای پاسخ به بازخوردهای ذینفعان طراحی می‌شود تا تاثیر مثبتی بر کسب‌وکار بگذارد.
- مرحله سوم و آخر: مدیران و شرکای منابع انسانی (HR) بازخوردهای مستمر را به مربی و شرکت‌کننده ارائه می‌دهند تا به پیگیری تأثیر جلسات کمک کنند.
مدیریت، پیگیری و اندازه‌گیری نتایج
بر اساس چهار نکته فوق، بدون مدیریت، پیگیری و اندازه‌گیری فرآیند بهبود مهارت‌های رهبری در طول دوره کوچینگ، غیرممکن است که پیشرفت نقاط ضعف را کمّی‌سازی کرده و نتایج عملکرد قابل اندازه‌گیری ارائه دهیم.
فرآیند مربیگری رهبری از ابتدا تا انتها
کوچینگ برای توسعه رهبری فرآیندی است که به رهبران کمک می‌کند مهارت‌های جدیدی بیاموزند و آنها را به‌طور عملی تمرین کنند تا عملکرد خود را بهبود بخشند. کوچینگ رهبری شامل مراحل زیر می‌شود:
مرحله اول: تعیین دامنه و ارزیابی
هدف: زمینه‌سازی سازمانی و انتخاب مربی
هدف اصلی در مرحله اول، دستیابی به تطابق بین مربی و مراجع است. انتخاب مربیان مناسب، برای اهداف درست، با مراجع درست، یک عامل مهم برای موفقیت سازمان‌هاست.
مرحله دوم: هم‌راستایی و اهداف
هدف: ارزیابی اولیه و بازخورد
هدف اصلی در مرحله دوم، دستیابی به هم‌راستایی در مورد جایی است که مراجعان قرار دارند. این کار از طریق زیر انجام می‌شود:
- مصاحبه‌های یک به یک با مدیریت، منابع انسانی و یا توسعه سازمانی
- ارزیابی خود و مصاحبه‌های دقیق
- ارزیابی 360 درجه
- جلسه بازخورد و ارزیابی
- مربیگری در لحظه
مرحله سوم: مربیگری و پیگیری
هدف: اجرای یادگیری و مربیگری بر اساس برنامه
مرحله 3 یک نقطه میانه در همکاری است که بر کوچینگ و پیگیری تمرکز دارد. در اینجا، طرح توسعه بازبینی می‌شود تا اطمینان حاصل شود که تمام برنامه‌های توسعه دقیق است و مراجع بازخورد و کوچینگ رضایت‌بخشی دریافت می‌کند. در این مرحله:
- برنامه توسعه نهایی شده است.
- مربیان کوچینگ برای حمایت از تغییرات رفتاری، بازخورد مستمر ارائه می‌دهند.
مرحله چهارم: اختتامیه و اندازه‌گیری
هدف: استفاده از لحظه‌های مثبت و برنامه‌ریزی برای آینده
مرحله 4 بر ارزیابی نهایی و هماهنگی نهایی تمرکز دارد تا نتیجه کلی همکاری را قضاوت کرده و برنامه‌هایی برای توسعه ادامه‌دار رهبری در آینده احتمالی ایجاد کند. این کار را از طری موارد زیر انجام می‌هد:
- نظرسنجی دستیابی به اهداف
- ارزیابی نهایی همکاری
- توصیه‌هایی برای توسعه ادامه‌دار
با استفاده از یک فرآیند چهار مرحله‌ای ثابت در برنامه کوچینگ رهبری که ترکیبی از مربیگری یک به یک، داده‌های دقیق و فناوری است، می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که کوچینگ دقیقی ارائه می‌دهیم که به‌طور مثبت بر تمامی شرکت‌ها و سبک‌های رهبری تأثیر می‌گذارد تا نتایج مطلوبی برای عملکرد فردی و نتایج سازمانی به دست آید.
جمع بندی
استفاده از قدرت ارتباط، شخصی‌سازی، هزینه اثر‌گذاری و تأثیر کوچینگ باید بخشی از استراتژی توسعه استعداد هر شرکت باشد. اگر به عنوان رهبر، به دنبال بهبود عملکرد خود هستید، خیلی جدی به کوچینگ رهبری فکر کنید. با کمک کوچینگ رهبری، می‌توانید به پتانسیل کامل خود دست یابید و تأثیر مثبتی بر سازمان بگذارید.
برای شرکت‌ها فرصتی شگرف وجود دارد تا چالش‌های توسعه رهبری و کارکنان خود را به‌گونه‌ای حل کنند که تأثیر قوی و ماندگار ایجاد کرده و فراتر از راه‌حل‌های آزمایش‌شده و ناکام گذشته حرکت کنند.
سوالات متداول
کوچینگ رهبری چیست؟
کوچینگ رهبری یک فرآیند سیستماتیک برای ارزیابی و ارتقاء توانایی‌های رهبری در تمام سطوح سازمان است که به رهبران کمک می‌کند خودآگاهی‌شان را افزایش دهند، اثربخشی خود را تقویت کنند و اهداف فردی‌شان را با اهداف سازمانی هم‌راستا سازند.
کوچینگ رهبری چگونه به بهبود عملکرد رهبران کمک می‌کند؟
با ارائه بازخورد تخصصی، فراهم کردن فضای امن برای بررسی احساسات، و تمرکز بر حل مشکلات واقعی که فوراً قابل اجرا هستند.
