برنامه ریزی استراتژیک فرآیندی است که مدیران کسبوکار از طریق آن میتوانند نقشه رشد سازمانشان را ترسیم کنند. در واقع فرآیند برنامهریزی استراتژیک، تصمیمات و اهداف سازمان را شکل میدهد.
برنامهریزی استراتژیک کمک میکند تا اهداف بلندمدت شرکتتان را به وضوح تعریف کنید؛ همچنین نقشهای را برای دستیابی به اهدافتان نشان میدهد.

در این مقاله، فرآیند پنج مرحلهای برنامهریزی استراتژیک را بررسی میکنیم و درباره جزئیات اجرای آن نیز صحبت خواهیم کرد.
برنامه ریزی استراتژیک چیست؟
برنامهریزی استراتژیک یک فرایند تجاری است که کمک میکند جهتگیری شرکتتان را در سه تا پنج سال آینده تعریف کنید. در طول فرآیند برنامهریزی استراتژیک ذینفعان، مأموریت و اهداف سازمان را بررسی و تعریف میکنند، ارزیابیهای رقابتی را انجام داده و اهداف شرکت را شناسایی خواهند کرد.
طرح استراتژیک چیست؟
طرح استراتژیک، نتیجه نهایی فرآیند برنامهریزی استراتژیک است. در واقع این طرح، ابزاری است که برای تعریف اهداف سازمانتان و اقداماتی که برای دستیابی به آنها انجام خواهید داد، ایجاد میشود.
به طور معمول، طرح استراتژیک شامل موارد زیر است:
- بیانیه چشمانداز
- بیانیه ماموریت
- اهداف سازمانی، از جمله اهداف بلند مدت و کوتاه مدت
- هر اقدام، تاکتیک یا رویکردی که برای دستیابی به اهدافتان در نظر دارید.
برنامهریزی استراتژیک چه مزایایی دارد؟
وقتی یک برنامه استراتژیک ایجاد میکنید و آن را با تیم خود به اشتراک میگذارید، میتوانید:
- یک فرهنگ سازمانی قوی بسازید.
- همه سازمان را در راستای یک هدف مشترک همسو کنید.
- به طور فعال اهدافتان را تعیین نمایید.
- یک چشم انداز بلند مدت برای شرکتتان ترسیم کنید.
- وضعیت فعلیتان را مورد ارزیابی قرار دهید.
- یک فرهنگ تجاری فعال ایجاد کنید تا بتوانید به تغییرات و فرصتهای نوظهور بازار پاسخ دهید.
۵ گام در برنامهریزی استراتژیک کدامند؟
فرایند برنامهریزی استراتژیک شامل یک روش ساختاریافته است که سازمان را از چشم انداز به سمت اجرا هدایت میکند. فرآیند برنامهریزی استراتژیک با گردآوری یک تیم تخصصی استراتژیک (معمولاً متشکل از پنج تا ده عضو) آغاز میشود که کمیته برنامهریزی استراتژیک را تشکیل میدهند. این تیم مسئول جمع آوری اطلاعات، هدایت طرح و نظارت بر اجرای استراتژی است.
هنگامی که کمیته مدیریت را تشکیل دادید، میتوانید کار بر روی فرآیند برنامهریزی را آغاز کنید.
گام اول: استراتژی کسبوکار فعلیتان را ارزیابی کنید
درک محیط خارجی، از جمله روند بازار و چشمانداز رقابتی، در مرحله ارزیابی اولیه برنامهریزی استراتژیک بسیار مهم است.
برای انجام این کار کمیته مدیریت باید اطلاعات متنوعی را از کارمندان و مشتریان جمعآوری کند. به طور خاص، برای جمعآوری موارد زیر برنامهریزی کنید:
- جمعآوری دادههای مربوط به صنعت و بازار برای شناخت فرصتها و تهدیدهای بازار
- توجه به بینشهای مشتری، برای درک اینکه مشتریان از شرکتتان چه میخواهند.
- توجه به بازخوردهای کارکنان
گام دوم: اهداف و مقاصد شرکتتان را مشخص کنید
در این مرحله باید موقعیت فعلیتان را مشخص کنید، یعنی جایی که اکنون هستید. سپس، با توجه به چشمانداز، ماموریت و موقعیت کنونی خود، اهدافتان را شناسایی و تعریف کنید.
در طول این مرحله از فرآیند برنامهریزی، از اسناد مهم شرکت، مانند موارد زیر استفاده کنید:
- بیانیه ماموریت، برای درک اینکه چگونه باید به سمت هدف اصلی سازمانتان حرکت کنید.
- بیانیه چشمانداز، برای روشن کردن اینکه چگونه برنامه استراتژیک هم جهت با چشمانداز بلند مدتتان قرار میگیرد.
- ارزشهای شرکت، برای هدایت شما به سمت آنچه که بیشترین اهمیت را برای شرکتتان دارد.
- مزیتهای رقابتی، برای تعیین اینکه چه مزیت منحصربهفردی را به بازار ارائه میدهید.
- اهداف بلندمدت، برای اینکه بدانید در پنج یا ده سال آینده کجا باید باشید.
- پیشبینی و برآورد مالی، برای درک وضعیت مالیتان در سه سال آینده و اینکه در چه فرصتهای جدیدی امکان سرمایهگذاری خواهید داشت.
گام سوم: طرح استراتژیکتان را توسعه دهید
در این مرحله باید با توجه به موقعیت و استراتژی فعلی کسبوکار و همچنین اهداف و مقاصد سازمانتان، یک طرح استراتژیک برای سه تا پنج سال آینده تدوین کنید. به خاطر داشته باشید که اگرچه در حال ایجاد یک برنامه بلندمدت هستید، بخشهایی از برنامهتان باید در طول فصول و سالها، ایجاد یا بازنگری شوند.
در حین تدوین طرح استراتژیکتان، باید موارد زیر را تعریف کنید:
- اولویتهای شرکت برای سه تا پنج سال آینده: بر اساس تحلیل SWOT
- اهداف سالانه برای سال اول: نیازی نیست اهداف خود را برای هر سال از برنامه استراتژیک تعریف کنید. با گذشت هر سال، اهداف سالانه جدیدی ایجاد کنید که با اهداف استراتژیک کلیتان مرتبط باشد.
- نتایج کلیدی مرتبط و KPIها: اطمینان حاصل کنید که نتایج کلیدی وKPIهای شما قابل اندازهگیری هستند.
- تعیین بودجه برای چند سال آینده: این مسئله باید بر اساس پیشبینی مالی و همچنین جهتگیریتان باشد.
- نقشه راه پروژه: آنچه را که انتظار دارید در سه ماه آینده یا سالهای معینی روی آن کار کنید، مشخص نمایید. با این کار برنامه قابل فهم و شفاف خواهد شد.
گام چهارم: برنامه خود را پیادهسازی کرده و به اشتراک بگذارید
اکنون زمان آن است که برنامه خود را عملی کنید. اجرای استراتژی مستلزم ارتباط شفاف در سراسر سازمان است، تا اطمینان حاصل شود که همه کارکنان از مسئولیتهای خود و نحوه اجرای طرح آگاه هستند.
در اجرای پروژه نکات ذیل را مورد توجه قرار دهید:
- در طول فرآیند پیادهسازی با کل افراد شرکت ارتباط برقرار کنید تا اطمینان یابید که همه اعضای تیم، برنامه استراتژیک و نحوه اجرای مؤثر آن را درک میکنند.
- با ترسیم برنامه استراتژیکتان، تعریف کنید که «موفقیت» چگونه به دست میآید.
- اطمینان حاصل کنید که اقدامات ذکر شده در برنامه استراتژیک در عملیات روزانه سازمان لحاظ شدهاند، به طوری که فعالیتهای روزانه هر یک از اعضای تیم با اهداف استراتژیک هماهنگ باشد.
- از ابزارها و نرمافزارهای مناسب (مانند سیستم CRM) استفاده کنید که میتوانند در ردیابی پیشرفت برنامه به شما کمک کنند.
- به طور مرتب پیشرفت برنامه استراتژیک را با کل افراد شرکت به اشتراک بگذارید.
- جلسات بررسی و بازنگری منظمی برای نظارت بر پیشرفت برنامه استراتژیک خود، برگزار کنید.
گام پنجم: در صورت نیاز، برنامه را بازبینی کنید
آخرین مرحله از فرآیند برنامهریزی، نظارت بر پروژه است. به خاطر داشته باشید، طرح استراتژیکتان قطعی نخواهد بود. اگر شرکتتان مسیر خود را تغییر دهد یا سرمایهگذاریهای جدیدی انجام دهد، باید طرح را دوباره بررسی و بهروز کنید. با ظهور فرصتها و تهدیدهای جدید بازار، احتمالاً باید طرح استراتژیک را اصلاح کنید. اطمینان حاصل کنید که طرح خود را به طور منظم (به صورت فصلی و سالانه) بررسی میکنید، تا مطمئن شوید برنامهتان هنوز با چشماندازها و اهداف سازمان همسو است.
به یاد داشته باشید که طرح شما برای همیشه دوام نخواهد داشت؛ حتی اگر آن را به طور مکرر بهروز کنید. بعد از محقق شدن اکثر اهداف استراتژیکتان، باید یک طرح جدید تدوین کنید.
برنامه ریزی استراتژیک با نرم افزار CRM
همانطور که قبلا گفتیم، برای اجرای برنامه استراتژیکتان نیاز به نرمافزارهای مناسب دارید. این پلتفرمها به شما کمک میکنند، تا پیشرفت پروژه را ارزیابی کنید. از جمله نرمافزارهای بسیار مفید در این زمینه، میتوان به نرمافزار CRM اشاره کرد. در ادامه با قابلیتهای نرمافزار CRM آشنا میشویم.
قابلیتهای نرم افزار CRM
نرمافزار مدیریت ارتباطات CRM در زمینههای زیر به شما کمک میکند:
- صرفهجویی در وقت: از اتوماسیون و الگوهای گردش کار بهره ببرید تا بتوانید بر روی وظایف با اولویت بالا تمرکز کنید.
- شناسایی دادههای مهم: گزارشهایی برای پیگیری پیشرفت کار، ایجاد کنید.
- سادهسازی برنامهریزی: تقویمها را همگامسازی کنید و با یک ابزار زمانبندی جلسات را تنظیم کنید.
- همگامسازی ابزارهای مورد نظر: برنامههای مورد نظرتان را از طریق ادغام، به CRM خود متصل کنید.
مدیریت پروژه با نرم افزار CRM
از نرم افزار CRM برای سازماندهی تمام برنامهریزیهای پروژه و جدولهای زمانیتان استفاده کنید، تا اعضای تیم بتوانند روی وظایف خود تمرکز کنند. این نرم افزار قابلیتهای زیادی دارد که در این رابطه به شما کمک میکنند. مثلا کاریز کارتهای نرم افزار CRM دیدار کمک میکند وضعیت هر یک از مشتریان یا کارکنان را با جزئیات و دقیق ببینید.
ویژگیهای نرم افزار CRM دیدار عبارتند از:
- مدیریت وظایف داخلی: مراحل سفارشی پروژه را برای سادهسازی گردش کار تنظیم کنید.
- ابزارهای همکاری: تیم خود را همگام نگه دارید تا سریعتر به اهداف فروش دست یابند.
- برنامهریزی پروژه: فعالیتهای پروژه را خودکار کنید.
- به اشتراکگذاری سریع فایلها: به کارکنان دورکار کمک کنید تا به دادههای ضروری پروژه دسترسی داشته باشند.
- سفارشیسازی: داشبوردهای CRM، فیلدهای داده و فیلترهای سفارشی ایجاد کنید تا پروژهها را بر اساس نیازهای منحصربهفرد کسبوکارتان دستهبندی کنید.
نتیجه گیری
برنامهریزی استراتژیک کمک میکند تا اهداف بلندمدت شرکتتان را به وضوح تعریف کنید؛ همچنین نقشهای را برای دستیابی به اهدافتان ترسیم مینماید.
در این مقاله، فرآیند پنج مرحلهای برنامهریزی استراتژیک را بررسی کردیم. همچنین به معرفی نرمافزار CRM و مزایای آن جهت ردیابی و اندازهگیری پیشرفت برنامه استراتژیک پرداختیم.
سوالات متداول
برنامهریزی استراتژیک چیست؟
برنامهریزی استراتژیک فرآیندی است که مدیران از آن برای ترسیم نقشه رشد سازمان استفاده میکنند. این فرآیند به تعیین اهداف بلندمدت و تصمیمات کلیدی سازمان کمک میکند.
مراحل اجرای برنامه ریزی استراتژیک چیست؟
در این مقاله به 5 مرحله برنامه ریزی استراتژیک اشاره کردیم؛ از جمله ارزیابی موقعیت فعلی کسبوکارتان، مشخص کردن اهداف، توسعه طرح استراتژیک، پیادهسازی برنامه استراتژیک و بازبینی برنامه.